ପରିଚୟ
ସ୍ପାଇଂ (ଗୁପ୍ତଚର କାମ) ହେଉଛି କୌଣସି ଏକ ବ୍ୟକ୍ତି, ସଂଗଠନ, କିମ୍ବା ଦେଶ ବିଷୟରେ ସେମାନଙ୍କର ଜ୍ଞାନ କିମ୍ବା ସମ୍ମତି ବିନା ଗୁପ୍ତ ଭାବରେ ସୂଚନା କିମ୍ବା ଗୋପନୀୟ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କାମ। ଏଥିରେ ଏପରି ସୂଚନା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ କୌଶଳ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଯାହା ସାର୍ବଜନିକ ଭାବରେ ଉପଲବ୍ଧ ନଥିବ।
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଗୁପ୍ତଚର କାମ ରହିଛି:
• ସାଇବର ଗୁପ୍ତଚରତା:- ଏଥିରେ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସିଷ୍ଟମ, ନେଟୱାର୍କ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକରୁ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପାଇଁ ଏଥିରେ ଟେକ୍ନୋଲୋଜୀର ବ୍ୟବହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏଥିରେ ହ୍ୟାକିଂ, ମାଲୱେର୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ସାଇବର ଆଟାକ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
-
ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଆଲ୍/ଔଦ୍ୟୋଗିକ ଗୁପ୍ତଚରତା: -ଏଥିରେ କୌଣସି କମ୍ପାନୀର ବାଣିଜ୍ୟ ରହସ୍ୟ, ବୌଦ୍ଧିକ ସମ୍ପତ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୋପନୀୟ ତଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ। ଏଥିରେ ଭୌତିକ ଦସ୍ତାବିଜର ଚୋରୀ, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ହ୍ୟାକିଂ କିମ୍ବା ସୂଚନା ପାଇଁ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଲାଞ୍ଚ ଦେବା ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
-
ଅର୍ଥନୀତି ସମ୍ୱନ୍ଧିତ ଗୁପ୍ତଚରତା: ଏଥିରେ ଦେଶର ଅର୍ଥନୈତିକ ନୀତି, ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅର୍ଥନୈତିକ ସୂଚନା ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏଥିରେ ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା କିମ୍ବା ବ୍ୟବସାୟଗୁଡ଼ିକ ଠାରୁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ସୂଚନା ଚୋରି କିମ୍ବା ଗୋପନୀୟ ସୂଚନା ବ୍ୟବହାର କରି ଗୁପ୍ତଚରମାନଙ୍କର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ।
-
ରାଜନୀତି ସମ୍ୱନ୍ଧିତ ଗୁପ୍ତଚରତା: ଏଥିରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳ, ସରକାରୀ ସଂସ୍ଥା କିମ୍ବା କ୍ଷମତାରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏଥିରେ ନୀରିକ୍ଷଣ, ୱାୟାରଟ୍ୟାପିଂ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ମୋନିଟରିଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
-
ଗୁପ୍ତଚରତା: ଏହା କୌଣସି ବିଦେଶୀ ସରକାର କିମ୍ବା ସଂଗଠନ ବିଷୟରେ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କାମ ଅଟେ। ଏଥିରେ ସଂଗଠନରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ, ଦସ୍ତାବିଜ କିମ୍ବା ତଥ୍ୟ ଚୋରି କରିବା କିମ୍ବା ଗୋପନୀୟ ସୂଚନା ଏକତ୍ର କରିବା ପାଇଁ ଗୁପ୍ତଚରମାନଙ୍କର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ।
-
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଗୁପ୍ତଚରତା: ଏଥିରେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଯେପରିକି ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ, ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏଥିରେ ଷ୍ଟକିଂ, ୱାୟାରଟ୍ୟାପିଂ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ନୀରିକ୍ଷଣ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
ସାମଗ୍ରିକ ଭାବେ, ଗୁପ୍ତଚରତାର ବ୍ୟକ୍ତି, ସଂଗଠନ ଏବଂ ଦେଶ ଉପରେ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଗୋପନୀୟ ସୂଚନାର କ୍ଷତି ହୋଇପାରେ, ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ସାଲିସ୍ କରିପାରେ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଗୋପନୀୟତା ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ ହୋଇପାରେ।